Ảnh: Universityhealthnews

     Dựa trên một số nghiên cứu ban đầu, Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) đã bổ sung cảnh báo trên nhãn thuốc statin rằng chúng có thể gây mất trí nhớ và lẫn ở một số người. [1] Cảnh báo này dẫn đến lo ngại rằng thuốc statin có thể làm tăng nguy cơ sa sút trí tuệ và bệnh Alzheimer, là loại sa sút trí tuệ phổ biến nhất. [2] Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu gần đây đã bác bỏ cảnh báo đó. [2,3].

     Theo Hiệp hội Bệnh Alzheimer, một đánh giá gần đây về dữ liệu từ 11 nghiên cứu bao gồm hơn 23 nghìn người cho thấy những người dùng statin từ 3 đến 25 năm giảm 29% nguy cơ phát triển chứng sa sút trí tuệ. Những nghiên cứu này hỗ trợ các nghiên cứu khác cho thấy những người có lượng cholesterol cao trong giai đoạn trung niên có nguy cơ mắc chứng sa sút trí tuệ cao hơn. [3]

     Về cơ chế tác động, thuốc statin có tác dụng bằng ngăn tổng hợp cholesterol tại gan, vì vậy làm giảm lượng cholesterol toàn phần. Sau đó, gan sẽ loại bỏ cholesterol ra khỏi máu , Lợi ích của việc làm giảm cholesterol có liên quan đến việc giảm nguy cơ đột quỵ, đau tim từ đó làm giảm sa sút trí tuệ. [1,2,4]

     Các tác dụng phụ khác của Statin

     Tùy theo phản ứng của cơ thể, đây là ba tác dụng phụ của statin đã biết: [1,3,4]

     Đau hoặc tổn thương cơ. Đau nhức cơ, đau, yếu hoặc đau nhức là một trong những tác dụng phụ phổ biến nhất được báo cáo bởi những người dùng statin. Các nghiên cứu cho thấy rằng statin gây ra các triệu chứng chiếm hơn 5% số người dùng thuốc. Tuy nhiên, vì các triệu chứng cơ này nói chung rất phổ biến, nhiều bệnh nhân cho bác sĩ biết rằng họ bị đau cơ khi uống statin. Các nghiên cứu cho thấy rằng khi so sánh với giả dược thì những người dùng statin và những người dùng giả dược, thì số người ở cả hai nhóm đều báo cáo các triệu chứng về cơ bằng nhau.

     Tổn thương hoặc viêm gan. Tác dụng phụ này cũng hiếm và đôi khi nhẹ để tiếp tục sử dụng statin. Tuy nhiên, nó có thể phổ biến hơn hoặc nghiêm trọng hơn ở những người đã có bệnh về gan, như gan nhiễm mỡ, hoặc cần dùng liều cao statin. Các triệu chứng có thể bao gồm mệt mỏi, chán ăn, đau bụng trên bên phải hoặc vàng da (Vàng da khiến da hoặc mắt vàng và nước tiểu sẫm màu).

     Tăng đường huyết. Đường huyết có thể tăng nhẹ ở một số người. Đây không phải là vấn đề trừ khi bạn đã có lượng đường trong máu cao. Hầu hết các bác sĩ tin rằng hơn lợi ích của statin lớn so với nguy cơ mắc bệnh đái tháo đường, ngay cả đối với những người đang mắc bệnh đái tháo đường.

     Tóm lại, Đối với hầu hết mọi người, việc bác sĩ chỉ định dùng statin sẽ có lợi ích sẽ nhiều hơn rủi ro. Tuy nhiên, có một số đối tượng sau sẽ  có nguy cơ bị tác dụng phụ của thuốc cao hơn. bao gồm:

     - Cần dùng nhiều loại thuốc để giảm cholesterol

     - Là phụ nữ hoặc có  nhỏ người

     - Bị bệnh gan hoặc thận

     - Tuổi 80 trở lên

     - Người nghiện rượu nặng

     Trong quá trình dùng thuốc, nếu gặp tác dụng phụ, bác sĩ có thể ngừng thuốc để xem tác dụng phụ có biến mất hay không, để bác sĩ quyết định chuyển sang một loại thuốc statin khác hoặc giảm liều. [1] Và cuối cùng, hãy nhớ rằng cho dù có dùng statin hay không, thì việc thay đổi lối sống là chìa khóa để giảm nguy cơ đau tim và đột quỵ.

     Thay đổi lối sống bao gồm: [4]

     - Không hút thuốc

     - Một chế độ ăn uống lành mạnh, cân bằng với nhiều trái cây tươi, rau và ngũ cốc nguyên hạt và ít đường, muối và chất béo bão hòa

     - Tập thể dục thường xuyên, dành ít nhất 30 phút mỗi ngày

     - Trọng lượng cơ thể hợp lý

Tổng hợp: DS. Bành Đức Hòa (BVBC)

Nguồn:

Side Effects of Statins and Dementia

https://universityhealthnews.com/daily/heart-health/side-effects-of-statins-and-dementia/

LTK của bài viết:

1. Mayo Clinic, Statins: Are these cholesterol-lowering drugs right for you? – Mayo Clinic
2. AARP, 3 Top Statin Myths Debunked (aarp.org)
3. Alzheimer’s Society, Cholesterol and dementia | Alzheimer’s Society (alzheimers.org.uk)
4. Mayo Clinic, Statin side effects: Weigh the benefits and risks – Mayo Clinic