BỆNH ĐÁI THÁO ĐƯỜNG VÀ SỰ KHỎE MẠNH TOÀN DIỆN

1. Đái tháo đường là gì?

Đái tháo đường (ĐTĐ) là một bệnh lý chuyển hóa mạn tính, đặc trưng bởi tình trạng tăng glucose huyết kéo dài, do thiếu insulin, giảm tác dụng của insulin hoặc cả hai. Việc kiểm soát không tốt bệnh lý này có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như suy thận, mù mắt, đột quỵ, và tổn thương thần kinh.

Đái tháo đường không chỉ ảnh hưởng đến thể chất mà còn tác động đến tinh thần và chất lượng cuộc sống. Vì vậy, việc duy trì một chế độ chăm sóc sức khỏe toàn diện là vô cùng quan trọng trong việc ngăn ngừa và kiểm soát bệnh.

1. Tiêu chuẩn chẩn đoán đái tháo đường (theo ADA 2024)

Để chẩn đoán mắc ĐTĐ, một người cần có ít nhất một trong các tiêu chuẩn sau:

1. Biến chứng nguy hiểm của đái tháo đường

Đái tháo đường không được kiểm soát có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm ảnh hưởng đến nhiều cơ quan trong cơ thể, như:

• Đột quỵ, xơ vữa mạch máu não
•  Mờ mắt, mù do tổn thương võng mạc
•  Suy thận, chạy thận nhân tạo
• Loét và hoại tử bàn chân
• Nhồi máu cơ tim, suy tim
• Tổn thương thần kinh: tê bì, mất cảm giác

1. Tự đo đường huyết tại nhà đúng cách

Để duy trì sức khỏe toàn diện, việc theo dõi đường huyết tại nhà là điều cần thiết. Bạn cần:

• Dùng máy đo đường huyết cá nhân
• Thời điểm đo: Trước ăn sáng (lúc đói), 2 giờ sau ăn
• Mục tiêu đường huyết:

          + Lúc đói: 80 – 130 mg/dL (4.4 – 7.2 mmol/L)

          + Sau ăn 2h: < 180 mg/dL (< 10 mmol/L)

• Ghi nhật ký đường huyết hằng ngày để theo dõi sự thay đổi và điều chỉnh chế độ ăn uống, vận động hợp lý.

1. Chế độ ăn uống và vận động cho sức khỏe toàn diện
2. Phòng ngừa bệnh đái tháo đường type 2 và duy trì sức khỏe toàn diện

NÊN:

• Ăn nhiều rau xanh, chất xơ, hoa quả tươi
• Chọn gạo lứt, yến mạch, đậu hũ
• Ăn chia nhỏ 5–6 bữa/ngày để kiểm soát lượng đường huyết
• Vận động thể lực đều đặn mỗi ngày (30 phút/ngày)

KHÔNG NÊN:

• Ăn ngọt, uống nước có đường
• Ăn quá nhiều tinh bột trắng (cơm, bún, mì)
• Uống rượu bia, hút thuốc
• Ăn mặn, nhiều dầu mỡ

Để phòng ngừa bệnh đái tháo đường type 2 và duy trì một cơ thể khỏe mạnh toàn diện, bạn cần:

• Kiểm soát cân nặng (BMI < 23)
• Tập thể dục thường xuyên, ít nhất 30 phút mỗi ngày
• Ăn uống lành mạnh, giảm thiểu tinh bột tinh chế và thực phẩm chế biến sẵn
• Không hút thuốc, hạn chế rượu bia

Khám tầm soát định kỳ nếu:

• Trên 40 tuổi
• Có tiền sử gia đình mắc ĐTĐ
• Béo phì, cao huyết áp, rối loạn mỡ máu

1. Nếu đã mắc Đái Tháo Đường

Việc chăm sóc sức khỏe toàn diện đặc biệt quan trọng đối với người đã mắc đái tháo đường:

• Tuân thủ điều trị: uống thuốc hoặc tiêm insulin theo chỉ định của bác sĩ
• Tái khám định kỳ: 1–3 tháng/lần để kiểm tra HbA1c, sức khỏe mắt, thận, bàn chân
• Theo dõi đường huyết tại nhà: Mỗi ngày theo dõi để điều chỉnh chế độ ăn uống và vận động phù hợp
• Không tự ý bỏ thuốc và không dùng thuốc không rõ nguồn gốc.

THÔNG ĐIỆP GỬI BẠN

"Kiểm soát đường huyết – Ngăn ngừa biến chứng – Sống khỏe mạnh toàn diện mỗi ngày!"
Chủ động phát hiện – Điều trị đúng – Dinh dưỡng hợp lý – Vận động đều đặn!

Tài liệu tham khảo:

1. American Diabetes Association (ADA). (2024). Standards of Medical Care in Diabetes. Diabetes Care, 47(Supplement 1), S1-S103.
2. World Health Organization (WHO). (2023). Diabetes. Retrieved from https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/diabetes

Bài, hình ảnh: BS.CKI. Nguyễn Tấn Thanh

Khoa Nội tổng hợp – BVĐK Bình Chánh