CÁCH CHĂM SÓC VÀ THEO DÕI BỆNH SỐT XUẤT HUYẾT DENGUE

1. Bệnh SXH Dengue là gì? Bệnh này nguy hiểm không?

Sốt xuất huyết Dengue là bệnh truyền nhiễm gây thành dịch do vi rút Dengue gây nên. Vi rút truyền từ người bệnh sang người lành do muỗi vằn. Bệnh này nguy hiểm vì là có thể gây tử vong nhanh chóng và hiện nay vẫn chưa có thuốc điều trị đặc hiệu.

2. Ai có thể bị SXH Dengue?

Tất cả mọi người từ trẻ sơ sinh đến người lới đều có thể bị SXH. Hiện tại ở các tỉnh phía Nam, khoảng 70% bệnh nhân SXH là trẻ em ≤ 15 tuổi, 30% còn lại ở người lớn > 15 tuổi.

3. Cách nhận biết bệnh nhân bị SXH Dengue? 

Bệnh sốt xuất huyết thể hiện qua triệu chứng điển hình là sốt cao (40^oC) trên 2 ngày, và thường kèm theo ít nhất 2 triệu chứng sau:

- Đau đầu;

- Đau hốc mắt;

- Buồn nôn và/hoặc nôn mửa;

- Nổi hạch;

- Đau cơ, xương hoặc khớp;

- Phát ban;

- Biểu hiện xuất huyết: Thường có chấm xuất huyết ở dưới da, chảy máu chân răng hoặc chảy máu mũi…

Khi người bệnh có những triệu chứng trên cần đi khám và xét nghiệm máu để chẩn đoán bệnh

4. Theo dõi và chăm sóc người bệnh sốt xuất huyết Dengue

Không phải tất cả bệnh nhân sốt xuất huyết đều phải nhập viện, bác sĩ sẽ tư vấn tái khám hoặc nhập viện tùy theo tình trạng từng bệnh nhân.

Hiện tại bệnh sốt xuất huyết chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, chủ yếu là điều trị triệu chứng và nâng đỡ, bệnh nhân sốt xuất huyết cần được:

* Hạ sốt bằng Paracetamol đơn chất, cách nhau mỗi 4-6 giờ, kết hợp lau mát bằng nước ấm, nới rộng quần áo. Lưu ý không dùng quá liều thuốc hạ sốt, không sử dụng các thuốc hạ sốt có thành phần Aspirin, Ibuprofen.

* Khuyến khích bệnh nhân uống nhiều nước điện giải (Oresol), nước trái cây, nước chín nguội. Nên bù dịch sớm bằng đường uống theo nhu cầu. Không tự ý truyền dịch tại các phòng khám.

* Ăn lỏng dễ tiêu. Không dùng thức ăn, nước uống có màu đỏ, đen, nâu

* Nghỉ ngơi.

5. Khi bệnh nhân có các dấu hiệu sau đây phải cần nhập viện theo dõi và điều trị

- Người bệnh thấy khó chịu hơn mặc dù sốt giảm hoặc hết sốt.

- Không ăn, uống được.

- Nôn ói nhiều.

- Đau bụng nhiều.

- Tay chân lạnh, ẩm.

- Mệt lả, bứt rứt.

- Chảy máu mũi, miệng hoặc xuất huyết âm đạo.

- Không tiểu trên 6 giờ.

- Biểu hiện hành vi thay đổi như lú lẫn, tăng kích thích, vật vã hoặc li bì.

6. Phòng ngừa bệnh sốt xuất huyết

Hiện tại đã có vaccin phòng chống bệnh sốt xuất huyết, có khả năng phòng ngừa đầy đủ 4 tuýp huyết thanh sốt xuất huyết gây bệnh, bao gồm DEN-1, DEN-2, DEN-3 VÀ DEN-4, với hiệu quả phòng bệnh cao trên 80% và ngăn ngừa đến 90% nguy cơ bệnh tình trở nặng, phải nhập viện điều trị.

Ngoài ra cần phải diệt muỗi, bọ gậy, phòng chống muỗi đốt và giữ vệ sinh nhà ở cũng như môi trường xung quanh:

•     Đậy kín và cọ rửa bên trong các dụng cụ chứa nước mỗi tuần

•     Thay nước bình hoa mỗi tuần

•     Loại bỏ vật phế thải gây đọng nước

•     Lật úp các dụng cụ chứa nước hoặc có thể chứa nước xung quanh nhà khi không dùng đến

•     Thả cá để diệt bọ gậy

•     Khơi thông cống rãnh

•     Phát quang bụi rậm

•     Ngủ màn kể cả ban ngày

•     Chủ động phối hợp với ngành y tế trong các chiến dịch diệt bọ gậy và phun hóa chất diệt muỗi.

Tài liệu tham khảo

• BYT - Quyết định 2760/QĐ-BYT Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị sốt xuất huyết Dengue -  2023
• Bệnh viện Nhi đồng 1- Phác đồ điều trị Nhi khoa - 2020 
• Hình ảnh TTXVN- https://Infographics.vn

Bài, hình ảnh

BS CKI. Dương Thị Mai Trinh

Phó trưởng khoa Nhi