Người dịch: DSCKI. Bành Đức Hòa

Trong một số bệnh lý , bác sĩ có thể có thể kê nhiều loại thuốc trong cùng một đơn thuốc, hoặc bệnh nhân đang điều trị với nhiều bác sĩ , Điều này rất có thể sẽ có khả năng cao về xãy ra về tương tác thuốc. Tương tác thuốc là sự tác dụng qua lại lẫn nhau giữa thuốc này với thuốc khác, giữa thuốc với tình trạng sinh lý hoặc bệnh lý của cơ thể và cũng có thể là với một số loại thực phẩm mà người bệnh đang dùng. Kết quả của tương tác thuốc làm cho thuốc tăng hoặc giảm tác dụng điều trị, hoặc làm phát sinh một số tác dụng không mong muốn gây bất lợi cho người bệnh.

Chúng ta thường quan tâm tương tác giữa thuốc với thuốc. Nhưng thức ăn và thức uống cũng có thể ảnh hưởng đến tác dụng của thuốc. sau đây là một vài thực phẩm cần lưu ý khi kê đơn thuốc cho bệnh nhân.

Bưởi chùm (Grapefruit)

Trái cây họ cam quýt này thay đổi cách một số tế bào trong ruột của bạn hấp thu, chuyển hóa  thuốc trong cơ thể - nó có thể ảnh hưởng đến hơn 50 loại thuốc khác nhau và có thể làm  giảm tác dụng một số thuốc , như fexofenadine , và làm tăng nồng độ của một số  thuốc khác như nhóm thuốc statin ( atorvastatin)

Sữa(Milk)

Các sản phẩm có nguồn gốc từ sữa có chứa các khoáng chất như  Calci, Magie, và protein casein. Các chất này  thể có tương tác với thuốc kháng sinh tạo phức chelat làm cho kháng sinh ( tetracyclin, cefixim, Amoxicillin,....)không phát huy được tác dụng.

Cam thảo (Licorice)

Cam thảo là một dược liệu dùng để hỗ trợ tiêu hóa, ngoài ra còn còn có tác dụng tạo mùi trong  thực phẩm. Tuy nhiên, hoạt chất glycyrrhizin trong cam thảo có thể làm giảm tác dụng của cyclosporine (thuốc chống thải ghép).

 Sôcôla  (Chocolate)

Đặc biệt sô cô la đen có thể làm giảm tác dụng của các loại thuốc  an thần gây ngủ, như zolpidem tartrate (Ambien). Nó cũng có thể tăng tác dụng của một số loại thuốc kích thích, như methylphenidate (Ritalin). Và nếu  dùng chung một với chất ức chế MAO (được sử dụng để điều trị trầm cảm),  chocolate có thể làm cho huyết áp  tăng cao một cách nguy hiểm.

Sắt bổ sung (Iron Supplement)

Sắt làm giảm tác dụng của levothyroxin (một thuốc điều trị suy giáp). Vì vậy lưu ý khi dùng thuốc nhóm  bồi dưỡng hay thực phẩm có chứa chất sắt. ngược lại trà và phê lại làm giảm hấp thu của sat81t trong cơ thể.

Rượu (Alcohol)

Rượu/ chất có cồn sẽ làm giảm tác dụng các thuốc như huyết áp hay thuốc điều trị tim mạch khác. Ngoài ra rượu cũng tăng tác dụng hay tác dụng không mong muốn của các thuốc khác. Thí dụ, rượu làm tăng tác dụng phụ của metronidazol làm cho bệnh nhân có hội chứng cai rượu (Disulfuram).

Cà phê (Coffee)

Cà phê có thể làm giảm tác dụng  các thuốc chống loạn thần như lithium và clozapine, nhưng làm tăng tác dụng - và tác dụng phụ - của những thuốci khác bao gồm aspirin, epinephrine (được sử dụng để điều trị các phản ứng dị ứng nghiêm trọng) và albuterol (được dùng bởi thuốc hít  điều trị  tắt nghẽn về đường hô hấp). Cà phê khi dùng chung với sắt cũng có thể làm cho cơ thể giảm hấp thu sắt hơn.

Thực phẩm có chứa Vitamin K

Nếu đang dùng thuốc warfarin - được sử dụng để điều trị và ngăn ngừa cục máu đông - hãy lưu ý đến lượng vitamin K mà bạn bổ sung  vào. Vitamin K có nhiều trong thực phẩm như bông cải xanh, cải Brussels, cải xoăn, rau mùi tây và rau bina sẽ có thể làm giảm tác dụng loãng máu  vì vậy khiến có nguy cơ cao hình thành  cục máu đông .

Nhân sâm (Ginseng)

Nhân sâm cũng có thể làm giảm tác dụng của warfarin. Và nó có thể dễ gây ra xuất huyết nội nếu có dùng thuốc làm loãng máu như heparin hoặc aspirin, và thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs) như ibuprofen hoặc naproxen. Nếu bạn dùng thuốc ức chế MAO, nhân sâm có thể gây đau đầu, khó ngủ, tăng động và căng thẳng.

Cao bạch quả (Ginkgo Biloba)

Một số người sử dụng loại thảo mộc này để giúp điều trị hoặc ngăn ngừa huyết áp cao, chứng mất trí nhớ, ù tai (ù tai) và các tình trạng khác, nhưng không có nghiên cứu nào cho thấy nó có tác dụng như vậy. Nó có thể làm suy yếu tác dụng của các loại thuốc được sử dụng để kiểm soát cơn động kinh, bao gồm carbamazepine (Carbatrol, Equetro và Tegretol), và axit valproic (Depakene, Depakote và Stavzor).

Tóm lại;

Luôn nói với bác sĩ hoặc dược sĩ về các thuốc người bệnh đang dùng. Ngoài ra các loại thực phẩm bổ sung, thực phẩm chức năng, khoáng chất hoặc các loại thuốc đông y, dược liệu khác cũng cần phải được kể ra đầy đủ khi người bệnh thăm khám với bác sĩ.

Tham khảo:

Some Things Don’t Mix Well

https://www.webmd.com/drug-medication/ss/slideshow-affect-medication