Tác giả:TS. Chris Iliades

Người dịch: DSCKI.Bành Đức Hòa

5 dấu hiệu cảnh báo của bệnh tim

Tại Hoa kỳ, bệnh tim là một bệnh phổ biến và có tỉ lệ tử vong hàng đầu. Bệnh tim có nhiều dạng, có khi có những triệu chứng dấu hiệu cảnh báo sớm, có khi xảy ra đột ngột không trở tay kịp. Sau đây là 5 triệu chứng mà bạn không nên bỏ qua.

Các bệnh tim thường gặp như bệnh mạch vành (CAD),  đau tim, nhịp tim bất thường (loạn nhịp tim) và suy tim (trong đó CAD là bệnh phổ biến nhất). Các dấu hiệu cảnh báo thường gặp đối với những tình trạng này bao gồm đau ngực, đánh trống ngực, khó thở, mệt mỏi và sưng phù do giữ nước.

Bệnh mạch vành (hay còn gọi hẹp mạch vành tim, bệnh động mạch vành, thiểu năng vành hoặc suy vành) là một dạng bệnh tim phổ biến nhất hiện nay. Khi tình trạng một hoặc nhiều nhánh của động mạch vành (mạch máu nuôi cơ tim) bị hẹp, và hệ  quả là dòng máu về tim bị ngăn trở, tim không nhận đủ lượng máu cần thiết cho chính hoạt động của nó.

Các dấu hiệu của bệnh mạch vành (CAD)

Đau ngực

Đau ngực (hay đau thắt ngực) là triệu chứng phổ biến nhất của CAD và đau tim. Đau thắt ngực xảy ra khi không có đủ lượng máu hoặc oxy đưa đến các cơ tim của bạn. Đau thắt ngực có thể nhẹ hoặc nặng. triệu chứng xuất hiện như: Bệnh nhân cảm thấy đau thắt ở ngực, lồng ngực bị đè nén như đang chịu một áp lực lớn. Đôi khi có thể là cảm giác đau âm ỉ hay nhói buốt, bỏng rát khiến họ rất khó chịu. Các triệu chứng này có thể xảy ra dưới xương ngực (xương  ức) hoặc ở cánh tay, cổ, hàm hoặc phần lưng trên của bệnh nhân. Ngoài ra cơn đau thắt ngực cũng có thể được kích hoạt bởi căng thẳng (stress) hoặc do vận động (tập thể dục,..).

Cơn đau tim (heart attack) xảy ra khi lưu lượng máu đến tim bị tắc nghẽn. Cơ tim có thể bắt đầu chết nếu lưu lượng máu không được cải thiện. Các dấu hiệu cảnh báo đau tim cùng với đau ngực có thể bao gồm:

- Khó thở

- Lo lắng nhiều

- Chóng mặt

- Buồn nôn hoặc nôn mửa

- Đánh trống ngực (tim nhanh)

- Đổ mồ hôi nhiều

- Ợ chua hoặc khó tiêu

- Rất mệt mỏi

- Ngất hoặc mất ý thức

Lưu ý: Đau ngực có thể do các tình trạng khác không liên quan đến bệnh tim như chứng khó tiêu, nhiễm trùng tim hoặc rối loạn nhịp tim.

Đánh trống ngực (palpitations)

Đánh trống ngực thường gây ra bởi chứng loạn nhịp (Arrhythmias) và các nguyên nhân khác .Là cảm giác trái tim của bạn đang trải qua một nhịp đập mạnh bất thường và dồn dập. Nó thường được mô tả bằng cảm giác “hụt hẩng” – tim của bạn như bị ngưng lại vài giây, thường theo sau đó là một nhịp tim đập mạnh, lúc đó bạn có cảm giác tim rung lên, có thể nghe được tiếng “thịch” rất to trong lồng ngực.

Nguyên nhân phổ biến của đánh trống ngực bao gồm căng thẳng (stress), lo lắng, vận động mạnh, sử dụng các chất có tính kích thích như caffein (có trong cà phê), nicotin (có trong thuốc lá), thuốc điều trị cảm-sốt. Đánh trống ngực có thể do rối loạn nhịp tim nếu  triệu chứng xảy ra thường xuyên hơn hoặc nghiêm trọng hơn. Một số bệnh tim gây ra rối loạn nhịp tim, bao gồm suy tim và rung nhĩ.

Hãy đi khám bệnh nếu bạn bị hồi hộp hoặc đánh trống ngực thường xuyên hoặc ngày càng trở nên nghiêm trọng, kèm thêm với các triệu chứng khác như:

- Đau hoặc khó chịu vùng ngực

- Chóng mặt hoặc ngất xỉu

- Khó thở

Hụt hơi (Shortness of Breath)

Hụt hơi hay còn gọi Khó thở (dyspnea). Lưu ý có nhiều nguyên nhân phổ biến khác gây khó thở không liên quan đến bệnh tim như bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD) và hen suyễn. Một bệnh tim phổ biến gây khó thở với triệu chứng chính là suy tim sung huyết (congestive heart failure -CHF).

Nếu bạn bị CHF, điều đó có nghĩa là tim bạn đập không đủ mạnh để bơm tống hết máu ra khỏi tim. Khi đó máu sẽ đổ ngược vào phổi, đồng thời sẽ có một lượng chất dịch rò rỉ vào phổi gây khó thở khiến bạn không thể hít đủ không khí và không thể hít thở sâu hoặc gây ra tức ngực.

Chứng khó thở do CHF có thể nặng hơn khi bạn vận động mạnh hoặc nằm ngửa. Khó thở có thể làm bạn thức giấc hoặc khiến bạn mệt mỏi mỗi khi thức dậy. Các triệu chứng khác đi kèm với CHF là sưng phù bàn chân và mắt cá chân và bạn cảm thấy rất dễ mệt mỏi. Dịch tiết (fluids) tích tụ trong phổi do CHF cũng có thể khiến bạn thở khò khè hoặc ho dai dẳng, tiết ra chất nhầy có lẫn máu.

Mệt mỏi(Fatigue)

Mệt mỏi có thể là một triệu chứng cảnh báo của bệnh tim nếu bạn luôn cảm thấy mệt mỏi. mệt mõi và điều này sẽ cản trở các hoạt động hàng ngày của bạn ( bạn sẽ có thể gặp khó khăn khi lên cầu thang hoặc ngay cả khi đi dạo). Triệu chứng  này có thể là một cảnh báo cho CHF. Bởi vì tim của bạn không đủ sức để bơm tống máu tới các cơ quan trong cơ thể (thì tâm thu). Lúc ấy cơ thể của bạn sẽ ưu tiên cung cấp máu đến các khu vực quan trọng nhất như não và tim. Vì vậy, sẽ làm giảm lượng máu cung cấp cho cơ bắp, đặc biệt là cơ tay và chân và  khiến bạn mệt mỏi.

Sưng phù (Swelling)

Sưng phù hay còn gọi là phù là một triệu chứng cảnh báo sớm phổ biến của CHF. Triệu chứng này xảy ra do tim của bạn không đủ sức để đưa toàn bộ lượng máu về tim (thì tâm trương). Dịch lỏng rò rỉ, thoát ra các khu vực xa tim nhất như bàn chân, mắt cá chân và cẳng chân. Một trong những dấu hiệu cảnh báo đầu tiên có thể là giày của bạn có cảm giác chật. Khi tình trạng phù trở nên tệ hơn, bạn có thể bị sưng ở bụng, tay và cổ.

Các biện pháp phòng ngừa

Kiểm soát các yếu tố nguy cơ có thể dẫn đến bệnh tim như huyết áp cao, cao cholesterol, đái tháo đường. Bạn cũng nên duy trì cân nặng hợp lý, thực hiện chế độ ăn uống có lợi cho tim mạch như ăn nhiều rau cải, trái cây, cá và hạn chế ăn thịt đỏ. Bạn nên thường xuyên tập thể dục , tránh rượu bia và không hút thuốc.

Tóm lại:

Chú ý đến các triệu chứng  liên quan đến  các dấu hiệu của các vấn đề về tim mạch như hoa mắt hoặc chóng mặt, đau ngực, khó thở và thậm chí tim đập nhanh,...