BẠN BIẾT GÌ VỀ TẬT KHÚC XẠ HỌC ĐƯỜNG?

I. Tật khúc xạ học đường

Tật khúc xạ học đường là một bệnh về mắt quen thuộc với nhiều người, đề cập đến các rối loạn về mắt khi ánh sáng từ vật không truyền chính xác đến võng mạc, dẫn đến hình ảnh bị mờ khiến người nhìn không nhìn rõ được vật thể. 

II. Các triệu chứng cần phát hiện

Mờ mắt không nhìn rõ các vật ở xa,vật ở gần hay cả hai

Người mắc tật khúc xạ thường có biểu hiện nheo mắt kéo dài khi nhìn, hoặc nhìn chữ không rõ và có hiện tượng mỏi mắt

Ngoài ra, nhức đầu cũng là một triệu chứng liên quan 

Trẻ em hay nheo mắt khi nhìn vật xung quanh: gần 1m đến 2m hay nhìn xa 5m, nheo mắt khi đọc chữ, chớp mắt hoặc dụi mắt.

III. Các loại tật khúc xạ học đường 

Các loại tật khúc xạ học đường phổ biến hiện nay bao gồm:

1.Cận thịCận thị xảy ra khi các tia sáng song song đi vào mắt rồi hội tụ trước võng mạc, ngay cả khi mắt ở trạng thái nghỉ ngơi không điều tiết. Hiện tượng này làm cho người bị cận thị chỉ có thể nhìn rõ những vật ở gần 2m, trong khi nhìn các vật ở xa 4m trở nên mờ nhòe. Cận thị rất phổ biến ở các đối tượng như học sinh, sinh viên và nhân viên văn phòng, những người thường xuyên tiếp xúc với sách vở, đọc sách do thiếu ánh sáng, chữ không rõ do in ấn và màn hình máy tính, điện thoại. Độ cận thị được đo bằng đơn vị đi-ốp (diopter, diop), xác định mức độ khúc xạ của mắt.

2.Viễn thị

Viễn thị là tình trạng khi tiêu điểm của ánh sáng nằm sau võng mạc, dẫn đến việc cả nhìn xa trên 5m và nhìn gần 1m đều không rõ. Người bị viễn thị phải luôn điều tiết mắt để điều chỉnh ảnh của vật lên võng mạc, gây ra mệt mỏi và khó chịu mắt khi nhìn. Viễn thị thường xuất hiện do bẩm sinh, nhưng cũng có thể do giác mạc dẹt hoặc sẹo giác mạc gây ra. Tình trạng này có thể gây khó khăn trong việc học tập và làm việc, đặc biệt là khi đọc sách hoặc sử dụng máy tính, laptop, điện thoại.

3.Loạn thị

Loạn thị xảy ra khi giác mạc của mắt có độ cong không đều, khiến cho hình ảnh không hội tụ tại một điểm trên võng mạc mà tại nhiều điểm khác nhau. Dẫn đến hình ảnh trở nên mờ và không rõ ràng, dù nhìn gần hay xa. Loạn thị có thể xuất hiện từ khi sinh ra hoặc phát triển cùng với các tật khúc xạ khác như cận thị và viễn thị. Những người bị loạn thị thường gặp khó khăn trong việc nhìn rõ các chi tiết, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống hàng ngày cũng như hiệu suất học tập và làm việc.

IV. Nguyên nhân gây ra tật khúc xạ học đường

Tật khúc xạ học đường thường gặp ở lứa tuổi học đường do các nguyên nhân nêu trên, trong đó có hai nguyên nhân chính là thói quen và di truyền.

1. Thói quen

- Thói quen là yếu tố lớn nhất gây tật khúc xạ học đường. Phần lớn trẻ bắt đầu bị cận khi đến tuổi đi học, do thói quen sinh hoạt và học tập không đúng như đọc sách trong điều kiện thiếu sáng như xem tivi, sử dụng máy tính, laptop, điện thoại.

2. Di truyền

-Yếu tố di truyền khó phòng tránh và chiếm tỷ lệ thấp. Trẻ em có cha mẹ bị tật khúc xạ dễ mắc hơn.

3.  Nguyên nhân khác

-Các nguyên nhân khác bao gồm lão hóa thủy tinh thể, tổn thương mắt, vệ sinh mắt sai cách, tuổi tác và tiếp xúc ánh sáng mạnh như tia lửa hàn mà không có kính bảo hộ.

V. Phòng ngừa tật khúc xạ học đường

Bảo vệ và vệ sinh mắt bằng cách: Giữ vệ sinh mắt hàng ngày.Ngồi học đúng tư thế: Đảm bảo khoảng cách từ mắt đến sách vở là 25 - 30cm.

Tư thế ngồi: Cột sống thẳng đứng, vuông góc với mặt ghế ngồi, hai chân thoải mái, hai tay đặt đúng điểm tựa.

Ánh sáng và thiết bị học tập: Phòng học đủ ánh sáng, bàn ghế đạt chuẩn, đèn đặt phía đối diện tay cầm bút.

Hạn chế thời gian đọc và sử dụng điện thoại, máy tính: Không đọc sách, xem tivi, chơi điện tử quá 2 giờ liên tục.

Chế độ sinh hoạt: Tuân thủ đầy đủ chế độ ngay khi đã sử dụng các thiết bị trên, vui chơi và dinh dưỡng hợp lý. 

Ăn nhiều rau xanh, trái cây để đảm bảo đủ vitamin; ngủ đủ giấc.

Khám mắt định kỳ: Khám mắt tại các cơ sở chuyên khoa để phát hiện sớm tật khúc xạ và điều chỉnh kính hợp lý.

Sử dụng kính đúng cách: Đeo kính đúng bệnh hoặc xem xét việc phẫu thuật để phòng chống bệnh nhược thị và các hậu quả sau này.

- Khám mắt định kỳ 6 tháng một lần.

Khi có triệu chứng trên phải đến cơ sở y tế chuyên khoa mắt gần nhất để khám mắt.

Ảnh: Khám và đo tật khúc xạ tại BV HUYỆN BÌNH CHÁNH

Bài và hình ảnh: BS.CKI. Nguyễn Thành Đức

Trưởng khoa Mắt BỆNH VIỆN HUYỆN BÌNH CHÁNH