Tương kỵ giữa ceftriaxone và canxi

by Peggy Peck, Executive Editor, MedPage Today September 12, 2007

Người dịch: DSCKI. Bành Đức Hòa

Canxi có trong thành phần của nhiều sản phẩm thuốc, thường gặp nhiều nhất trong lâm sàng là dịch truyền lactate Ringers và các dung dịch dinh dưỡng. Đối với bệnh nhân ở mọi lứa tuổi, việc sử dụng đồng thời canxi và ceftriaxone là một sự kết hợp nguy hiểm có thể làm tăng nguy cơ hình thành các tinh thể kết tủa (phức chelat) trong phổi và thận nguy cơ gây tử vong cao.

Cảnh báo ADR mới nhất mở rộng đối tượng bệnh nhân nhi liên quan đến  sự kết hợp canxi-ceftraixone được ban hành vào tháng Bảy. Vào thời điểm đó, Roche, nhà sản xuất ceftriaxone, cho biết họ đã nhận được báo cáo về 5 ca tử vong ở trẻ sơ sinh liên quan đến sự tương tác giữa ceftriaxone và các sản phẩm chứa canxi. (Xem FDA Cites Risks of Ceftriaxone (Rocephin) Mixed With Calcium).

Theo FDA, Tuy chưa có thông tin các ca ADR liên quan đến đối tượng người lớn, nhưng họ quyết định triển khai cảnh báo nghiêm trọng trên đối tượng này. Theo lý thuyết, sự kết hợp giữa ceftriaxone và dung dịch có chứa canxi có thể xảy ra liên quan đến vấn đề tương kỵ thuốc. Và sự tương kỵ nayu2 đã được báo cáo trong tài liệu.

Công ty dược phẩm Roche cho biết các  ca tử vong ở trẻ sơ sinh xảy ra đột ngột. Ở 4 trẻ sơ sinh, ceftriaxone được dùng đồng thời với các dung dịch  chứa canxi bằng cùng một đường truyền. Ở trẻ sơ sinh thứ 5, ceftriaxone và calcium gluconate được sử dụng theo các đường truyền khác nhau và vào các thời điểm khác nhau (chênh lệch thời gian chính xác không được báo cáo).

Khám nghiệm tử thi ở hai trẻ sơ sinh đã tìm thấy bằng chứng về tinh thể kết tủa trong hệ mạch máu thận và phổi. Ở em bé thứ ba, có bằng chứng về sự kết tủa trong tĩnh mạch và cái chết của trẻ sơ sinh xảy ra ngay sau khi vật liệu kết tủa được tiêm vào.

Ngoài 5 báo cáo do Roche cung cấp, FDA đã nhận được thêm 4 báo cáo tiếp theo về tương tác giữa ceftriaxone và các sản phẩm chứa canxi ở bệnh nhân dưới một tuổi kể từ khi FDA phê duyệt Rocephin lần đầu vào năm 1984. Ba ca trẻ tử vong liên quan tương tác thuốc; trong một trường hợp, bệnh nhân được nuôi dưỡng qua đường tĩnh mạch. Khám nghiệm tử thi ở một bệnh nhân cho thấy bằng chứng về các tinh thể đóng trong phổi của trẻ.

FDA đã đưa ra các khuyến nghị và cảnh báo cho các bác sĩ:

 - Không sử dụng chung  ceftriaxone với sản phẩm chứa canxi, chẳng hạn như dung dịch Ringer hoặc dinh dưỡng đường tiêm có chứa canxi, vì có thể dẫn đến hình thành hạt tủa .

 - Không sử dụng ceftriaxone cùng một đường truyền hoặc vị trí truyền dịch khác nhau trong vòng 48 giờ cách nhau với các sản phẩm chứa canxi qua đường tĩnh mạch, bao gồm cả dịch lỏng dinh dưỡng cho bất kỳ bệnh nhân nào. Các trường hợp phản ứng tử vong với ceftriaxone-canxi kết tủa trong phổi và thận ở trẻ sơ sinh đã được báo cáo.

 - Mặc dù hầu hết các trường hợp xảy ra khi sử dụng đồng thời hai sản phẩm, sự tương tác cũng đã được báo cáo khi dùng ceftriaxone và các sản phẩm chứa canxi vào các thời điểm khác nhau và qua các đường truyền khác nhau. Trên cơ sở thời gian bán hủy của ceftriaxone, có khả năng về mặt lý thuyết là tương tác có thể xảy ra đến 48 giờ sau khi dùng ceftriaxone.

 - Mặc dù chưa có ghi nhận trường hợp nào kết tủa ceftriaxone-canxi ở những bệnh nhân không phải trẻ sơ sinh, nhưng có khả năng xảy ra tương tác giữa ceftriaxone và các sản phẩm chứa canxi ở bệnh nhân ở mọi lứa tuổi.

 - Không có dữ liệu về tương tác giữa ceftriaxone tiêm tĩnh mạch và các sản phẩm chứa canxi đường uống hoặc giữa ceftriaxone tiêm bắp và các sản phẩm chứa canxi tiêm tĩnh mạch hoặc uống.

 - Trước khi bắt đầu điều trị bằng ceftriaxone hoặc các sản phẩm có chứa canxi, hãy xem xét cẩn thận tiền sử dùng thuốc của bệnh nhân đối với các liệu pháp đồng thời và những thuốc đã dùng trong 48 giờ trước đó.

Nguồn: Ceftriaxone (Rocephin) Plus Calcium Warning Extended to Adults

https://www.medpagetoday.com/pediatrics/generalpediatrics/6661?vpass=1